1. ضرورت تشكيل گروه تربيت
الف) توجيه دينشناختي
آموزههاي تربيتي پيام اصلي كتاب آسماني ما و سر خط هدايت را تشكيل ميدهد. تأكيدهاي مكرر قرآن كريم بر تهذيب نفس و ارزشهاي والاي معنوي، بيانگر جايگاه ممتاز تربيت در منطق دين است. خداوند براي هيچ موضوعي يازده سوگند پياپي ياد نفرموده، مگر در سوره شمس كه در صدد بيان اهميت تهذيب و تربيت نفس برآمده است. چنان كه در مقام تبيين هدف از ارسال رسل، بارها تزكيه را بر تعليم مقدّم داشته است. تربيت ديني و اخلاقي چه در ساحت خودپروري و چه در ساحت ديگرپروري، به معناي شكوفاسازي استعدادهاي تعاليجويي و كمالخواهي فطري آدمي است كه غرض اصلي از آفرينش بوده است.
ب) توجيه محيطي
دنياي عصر ما با تمام ويژگيهايش همچون ظهور ابررسانهها و صنايع فرهنگي، سونامي اطلاعات، انقلاب ارتباطات، در هم ريختگي هويتهاي ملّي، ظهور نگران كننده بزههاي جديد و جرائم پيچيده، افزايش در خور توجه ميزان اوقات فراغت، بلوغ زودرس و افزايش سن ازدواج جملگي بيش از پيش انسانها را در معرض آسيبهاي اخلاقي و معنوي و كجرويهاي اجتماعي قرار داده است. از سوي ديگر گسست نسلها و پيگيري سبكهاي زندگي متفاوت از سوي جوانان، خانوادهها و حكومتها را در انتقال مؤثر ارزشهاي ديني ـ اخلاقي به كودكان و نوجوانان با مشكلات جدي مواجه ساخته است، اين مسئله در مورد جامعه ما به عنوان جوانترين كشور دنيا با ابعاد جديتري روبروست. افزون بر اين، حضور رقباي پرقدرت و فعال در صحنة جهاني و منطقهاي به چالش تربيتي پيشرو ابعاد تازهاي ميبخشد. با اين همه و با تأسف تاكنون در خصوص تربيت ديني و تربيت اخلاقي (نه عرصه علوم تربيتي كه ناظر به فرآيندهاي آموزشي و تربيت علمي است) هيچ مركز علمي در خوري شكل نگرفته است.
ج) توجيه سازماني
امروز ارائه الگوي جامع و كارآمد تربيت ديني ـ اخلاقي از مهمترين و فوريترين مطالبات جامعه دينداران از حوزههاي علميه است. در اين ميان دفتر تبليغات اسلامي بر پايه بيانيه مأموريت و سند چشمانداز خود بايد در راستاي «تقويت پايههاي ايماني مخاطبان» به «اصليترين تأمين كننده نيازهاي معرفتي عرصه فرهنگ» تبديل گردد.
بيترديد امروز، هم جوانان ما با انبوهي از پرسشها و ابهامات در مورد شيوه خودسازي و سلوك معنوي و تنظيم سبك زندگي رواني خود روبرو هستند و هم خانوادهها و دستگاههاي فرهنگي نظام در مورد شيوههاي تربيت ديني ـ اخلاقي فرزندان با طيف وسيعي از سؤالهاي بيپاسخ مواجهاند. انتظار از معاونت پژوهشي دفتر تبليغات اسلامي اين است كه با اهتمام مضاعف به امر پژوهشهاي تربيتي، براي پاسخگويي مؤثر به اين «نيازهاي معرفتي»، بسترهاي لازم را پيشبيني كند. تشكيل گروه پژوهشي تربيت با گرايش تربيت اخلاقي و تربيت ديني براي اين مقصود نخستين گام به شمار ميرود.
2. اهداف
1. تبيين و تنقيح مباني و چارچوبهاي نظري دانش تربيت اسلامي به منظور توانمندسازي و توسعه آن به عرصههاي گوناگون فردي و اجتماعي.
2. تبيين و ترسيم نظام تربيتي اسلام و اثبات كارآمدي و برتري آن نسبت به ساير نظامهاي تربيتي.
3. دفاع عقلاني از آموزههاي تربيتي اسلام و پاسخگويي به شبهات اين حوزه.
4. ارائه الگوهاي نوآمد تربيتي در راستاي پاسخگويي به نيازهاي انسان و جامعه معاصر.
5. توليد نرمافزار و پايههاي نظري در عرصه تربيت اخلاقي- ديني جهت تأمين نيازهاي دستگاههاي مرتبط در نظام جمهوري اسلامي.
3. سياست ها
1. التزام به مباني و عناصر اصيل نظام معارف و اخلاق اسلامي و مدرسه تربيتي اهلبيتعليهم السلام.
2. اهتمام به مشكلات عيني جامعه اسلامي در عرصه تربيت اخلاقي و توجه به مسائل و شبهات روز.
3. پرهيز از سطحينگري و جزئينگري در عرصه فعاليتهاي پژوهشي.
4. رعايت معيارها و استانداردهاي علمي و بهكارگيري روشها و ابزارهاي نوين در پژوهشهاي تربيتي.
5. اهتمام به ايجاد ارتباط علمي فعال و مؤثر با مراكز پژوهشي حوزوي و غير حوزوي داخل و خارج كشور و بهرهگيري از توان و دستاوردهاي نخبگان علمي در راستاي بالندهسازي دانش تربيت اسلامي.
6. اهتمام به ارائه پژوهشها به زبان و ادبيات روز.
7. نهادينه كردن توليد انديشه در قالب همانديشي گروهي و تعريف كارهاي مطالعاتي در قالب تيمهاي تخصصي.
8. بهرهگيري از ظرفيتهاي دانش بشري و ساير فرهنگهاي تعاليطلب و معنويتگراي بشري توأم با مطالعه انتقادي آنها.
9. پرهيز از فعاليتهاي موازي و تكراري و حركت در عرض برنامههاي ساير مراكز علمي ـ پژوهشي.
10. تعامل فعال با دستگاههاي مرتبط با تربيت ديني نظام جمهوري اسلامي و شناسايي نيازهاي ايشان به منظور فراهم آوردن پژوهشهاي كاربردي.
11. نخبهگرائي در جذب نيروهاي متخصص حوزوي جهت انجام مطالعات و پژوهشها.
12. توجه به بهرهبرداري از پژوهشهاي انجام يافته در راستاي ساماندهي مديريت تربيتي.
13. توجه به حوزههاي ميانرشتهاي.
1. تدوين و تبيين نظام تربيت اسلامي (مباني، اهداف، اصول، روشها، عوامل، موانع، مراحل، برنامهها، نهادها، كانونها، تكنولوژي)
2. بازشناسي، بازنگري، و بازسازي آموزههاي تربيتي از سه منظر حجيت، عقلانيت و كارآمدي.
3. گسترش مطالعات تطبيقي بين المذاهب و برجستهسازي وجوه تمايز و عناصر اختصاصي مدرسه تربيتي اهلبيت (عليهم السلام).
4. پژوهشها و تكنگاريهايي در زمينه معناشناسي مفاهيم تربيت اخلاقي.
5. طراحي سيستم دريافت كننده و انتقال دهنده پرسشها و مسائل عيني جامعه در عرصه تربيت.
6. طرّاحي سيستم بازخورد گيرنده تربيت اخلاقي از مخاطبان و ارزيابي مستمر فعاليتهاي پژوهشي و تبليغي از نظر تاثيرگذاري و ميزان كارآمدي.
7. شناسايي ابتلائات عام تربيتي جامعه و آسيبشناسي اخلاق ملي (مانند وجدان كاري، انضباطپذيري، قانون گرايي و...) و برنامهريزي جهت آسيبزدايي در محورهاي شناخته شده.
8. الگوسازي و بازنمايي شخصيتهاي برجسته اخلاقي و معنوي و تجزيه و تحليل و انتشار زندگينامه آنها.
9. پژوهشهايي جهت بهرهگيري از ظرفيتهاي كانونهاي تربيتي از جمله مساجد، هيآت و مراسم مذهبي براي ترويج و تعميق هرچه بيشتر ارزشهاي اسلامي.
10. ترويج و حمايت از نقاط قوت در فرهنگ ملّي مثل فضائل راسخ و نهادينه شده حيا، احترام به بزرگتر، مهرباني، غيرت، مهماننوازي و ... .
11. مطالعات مربوط به تربيت ديني و انتقال مفاهيم ديني به انسانها و جوامع
12. جذب و تربيت نيروي پژوهشگر
13. اهتمام به بازتوليد تراث علمي در عرصه مسائل تربيتي
14. تأسيس بانكهاي اطلاعاتي و جمعآوري منابع و ترجمه متون تخصصي لازم
15. اخذ نيازهاي پژوهشي دستگاههاي مرتبط با مسائل تربيتي جهت انجام پژوهشها
16. ساماندهي دانش فني مديريت تربيتي در عرصه تربيت اخلاقي- ديني.