احكام قضا و كفاره روزه
1- لازم نيست قضاى روزه را فوراً به جا آورد, ولى بنابر احتياط واجب بايد تا رمضان سال بعد انجام دهد.(1)
2- اگر چند ماه رمضان روزهء قضا دارد, هر كدام را اوّل بگيرد اشكال ندارد, ولى اگر وقت قضاى روزهء آخرين ماه رمضان تنگ است ; مثلاً ده روز از رمضان آخر, قضا دارد و ده رور به رمضان مانده است , بايد اوّل قضاى آن را بگيرد.(2)
3- انسان نبايد در انجام كفاره كوتاهى كند, ولى لازم نيست , فوراً آن را انجام دهد.(3)
4- اگر كفّاره بر انسان واجب شود, چند سال بر آن بگذرد و به جا نياورد, چيزى بر آن اضافه نمى شود.(4)
5- اگر روزهء خود را با كار حرامى ; مانند استمنا باطل كند, بنابر احتياط واجب كفّارهء جمع لازم مى شود; يعنى بايد يك برده آزاد كند و دو ماه روزه بگيرد و به شصت فقير طعام بدهد; اگر هر سه برايش ممكن نيست , هر كدام از آن ها را كه مى تواند بايد انجام دهد.(5)
6- كسى كه قضاى روزهء رمضان را گرفته , اگر بعد از ظهر عمداً آن را باطل كند, بايد به ده فقير هر كدام يك مدّ طعام بدهد. و اگر نمى تواند طعام بدهد, بنابر احتياط واجب بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد.(6)
استفتاء
س ـ كسانى كه نماز و روزه شان شكسته است و هميشه سر كارند, به جز تعطيلات , پس بايد روزه هاى قضا شده را چگونه و كِى به جا آورند؟
ج ـ بايد در طول سال قضا نمايند, على الاحوط.(7)
س ـ زنى مدتهاست كه يا حامله است و يا بچه شير مى دهد و در ماه رمضان نمى تواند روزه بگيرد, تكليفش در مورد قضاى روزه چگونه است ؟ ج ـ وجوب قضا ساقط نيست .(8)
در اين موارد نه قضا واجب است و نه كفّاره :1 روزه هاى ايّام كفر براى تازه مسلمان ; يعنى اگر كافرى مسلمان شود قضاى روزه هاى گذشته واجب نيست .(9)
2- كسى كه به واسطهء پيرى نمى تواند روزه بگيرد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن را انجام دهد. ولى اگرثروزه گرفتن برايش دشوار است , بايد براى هر روز, يك مُدّ طعام به فقير بدهد.(10)
روزهء قضاى پدر و مادر پس از مرگ پدر, پسر بزرگ او بايد نمازها و روزه هاى قضا شدهء او را به جا آورد و احتياط مستحب است قضاى نماز و روزه هاى مادر را هم به جا آورد.(11)
1- العروةالوثقى , ج 2 ص 230 م 7و تحرير الوسيله , ج 1 ص 298 م 4
2- توضيح المسائل , م 1698
3- توضيح المسائل , م 1684
4- توضيح المسائل , م 1685
5- توضيح المسائل , م 1665
6- توضيح المسائل , م 1687
7- استفتاآت , ج 1 ص 331 س 84
8- همان , ص 332 س 87
9- توضيح المسائل , م 1695
10- توضيح المسائل , م 1725 ،1726
11- اين بحث به تفصيل در درس 33گذشت .