پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
با ظهور انقلاب اسلامی، پژوهشهای دینی در ایران وارد مرحلۀ جدیدی از رشد و شکوفایی شد. در سال 1358 به فرمان امام خمینی(ره) نهادی فرهنگی ـ تبلیغی در درون حوزه علمیه شکل گرفت که بعدها «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» نامیده شد و وظیفه اصلی آن، پر کردن خلأهای فرهنگی و تأمین نیازهای دینی بود، اما علاوه بر آن، وارد عرصههای آموزشی و پژوهشی نیز شد و بهتدریج در زمینههای گوناگون علمی و تخصصی به تشکیل واحدها و گروههای مطالعاتی و تحقیقاتی اقدام کرد.
در سال 1380 معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی به بازنگری و اصلاح ساختار، اهداف و خطمشیهای خود پرداخت و سرانجام چشمانداز و سیاستهای خود را تنظیم و بازتدوین کرد. هدف اصلی در این مرحله، ساماندهی مجموعه ظرفیتهای پژوهشی دفتر در قالب یک پژوهشگاه بزرگ اسلامی بود.
پس از چند سال پیگیری، سرانجام با تصویب چهار پژوهشکده در شورای عالی گسترش، مجوز قطعی تأسیس «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گرفته شد. هم اکنون پژوهشگاه پیگیر اخذ مجوز رسمی برای «مرکز فرهنگ و معارف قرآن» و «پژوهشکده اخلاق و روانشناسی» است.
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به «تعمیق و توسعه دانش و معرفت اسلامی» و «تبیین باور، بینش و ارزشهای اسلامی و انقلابی» اهتمام میورزد و با پشتوانۀ دو دهه فعالیت مستمر در عرصه علوم اسلامی و انسانی و با بهرهمندی از استادان حوزه و دانشگاه و محققان فاضل و نواندیش حوزه علمیه، میکوشد به عنوان «نماد روشنفکری حوزه» به تولید اندیشه مترقی دینی و پشتیبانی نظری از اندیشه و فرهنگ دینی و نظام اسلامی بپردازد.
یکی از ویژگیهای مهم پژوهشگاه، اجرای پروژههای کلان و ملی است که از آن جملهاند: دایرةالمعارف بزرگ قرآن کریم، فرهنگ قرآن، تاریخ اندیشه سیاسی متفکران اسلامی، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی، اصطلاحنامه علوم اسلامی (تزاروس)، دایرۀ فلسفه دین، دانشنامه اهلبیت(ع)، دانشنامه متکلمان شیعه، احیاء مجموعه آثار اندیشمندان شیعه و... .