پنتاگون و هاليوود از ديرباز همكاري تنگاتنگي با يكديگر داشتهاند، چرا كه در اختيار نهادن تجهيزات لازم و حمايت از اكران فيلمهاي هاليوود از يك سو و ساخت فيلمهاي همسو با اهداف پنتاگون از سوي ديگر، همكاري نزديك دو طرف را رقم زده است.
ديويد روب در كتاب اخير خود با عنوان «نام عمليات: هاليوود» نشان ميدهد كه چگونه هاليوود با پذيرش نظرات پنتاگون در مورد تغيير فيلمنامهها، حذف مسايل واقعي اما ناخوشايند، سانسور جنايات جنگي و پرهيز از نشان دادن صحنههاي استعمال موادمخدر و مشروبات الكلي، عملاً به يك جريان گسترده خود سانسوري در ايالات متحده دامن ميزند.
البته هدف نهايي آنان از اين اقدامات كمك به ايجاد يك تصوير ذهني مطلوب از ارتش در اذهان مخاطبان به ويژه كودكان و نوجوانان كه سربازان آينده ارتش ايالات متحده هستند و همچنين نمايندگان كنگره كه بايد همه ساله بودجه هنگفت نيروهاي پنجگانه ارتش را تصويب كنند، ميباشد. خبرنگار نشريه «مادر جونز» در گفتگو با «ديويد روب»(روزنامهنگار و نويسنده آمريكايي و داراي آثار متعدد در حوزه سينما).، ابعاد مختلف اين همكاري را برملا ميكند.
مقدمه
امروزه تعدادي از تهيهكنندگان هاليوود، به افرادي تبديل شدهاند كه با تغيير افراد شرور فيلمنامهها به انسانهايي قهرمان، تغيير شخصيتهاي اصلي، عوض كردن مفاهيم سياسي حساسيتبرانگيز و يا اضافه كردن صحنههاي مربوط به حضور نيروهاي نجات به فيلمهايي كه اصولاً به اين صحنهها نيازي نداشتهاند، در جهت خوشحال كردن پنتاگون، گام برميدارند. گويي كه هيچ انسان بدي در ارتش وجود ندارد. هيچ معاشرتي بين فرماندهان و زيردستان صورت نميگيرد. سربازان ارتش از موادمخدر و الكل استفاده نميكنند. هيچگاه بر سر خشك مغزيهاي موجود، كشمكشي روي نميدهد. و در نهايت اينكه ارتش و رئيسجمهور نبايد با تصويري بد معرفي شوند.
ديويد روب در اين مصاحبه توضيح ميدهد كه چرا پنتاگون بيش از ساخت يك فيلم خوب به دنبال ارائه يك تصوير مناسبي از خويش است و چرا تهيهكنندگان فيلمهايي نظير اسلحه برتر، برهنگان و سانتيني بزرگ مجبور شدهاند كه با دستكاري و تغيير در فيلمنامههايشان، خواستههاي پنتاگون را اجرا نمايند. البته آنان در مقابل توانستهاند با قيمتي اندك به لوكيشنها، خودروها، تانكها، نفربرها و تجهيزات و نيروهاي نظامي مورد نياز خويش براي ساخت فيلمهايشان دست يابند.
در سال جاري، آقاي روب كه به عنوان خبرنگار در دو نشريه گزارشگر هاليوود و ديلي واريتي به فعاليت مشغول است، از انعقاد يك موافقتنامه ميان استوديوهاي فيلمسازي هاليوود و مقامات پنتاگون، مطلع گرديد و تصميم گرفت كه در اين مورد به تحقيق بپردازد. وي به بررسي صدها سند پنتاگون پرداخت و با دهها فيلمنامهنويس، تهيهكننده و فرمانده نظامي نيز مصاحبه نمود. در نهايت نيز يافتههايش را در كتاب «نام عمليات: هاليوود» منتشر نموده است.
در ادامه مصاحبه خبرنگار نشريه «مادر جونز» جف فليچر با ديويد روب را ميخوانيد:
مادر جونز: سابقه همكاري ارتش ايالات متحده با هاليوود به چه زماني بازميگردد؟
ديويد روب: همكاريهاي سازمان يافته دو طرف، درست پس از پايان جنگ جهاني دوم آغاز گرديد. البته پيش از آن هم پنتاگون با تهيهكنندگان فيلمهاي سينمايي همكاري ميكرد. اما اين روابط همانند اينك، ساختار يافته نبود. هرچند اولين همكاري دوطرف به ساخت فيلم بالها در سال 1927 ميلادي بازميگشت كه برنده جايزه اسكار نيز شد.
يك تهيه كننده بايد چه گامهايي را براي دستيابي به اين كمكها بردارد؟ و اين فرآيند چگونه است؟
اولين گام اين است كه يك درخواست همكاري را براي پنتاگون ارسال و نيازمنديهاي خود را از قبيل كشتي، تانك، هواپيما، بندرگاه، اسلحه، زيردريايي و نيروهاي نظامي اعلام نماييد. بدين ترتيب اين تجهيزات در ساعت مقرر به شما تحويل ميگردد. البته بايد پنج نسخه از فيلمنامه را به پنتاگون ارسال كنيد تا در ميان پنج نيروي هوايي، دريايي، زميني، گارد ساحلي و تفنگداران دريايي توزيع شود. كمي بعد نيز پاسخ مثبت و يا منفي آنها را براي همكاري دريافت خواهيد كرد. البته هميشه آنها تغييراتي را در فيلمنامه اعمال ميكنند تا تصوير ارائه شده در اين فيلمها، با نظرات آنها انطباق يابد. به هرحال شما ميتوانيد اين تغييرات را اعمال كنيد، با آنها به مذاكره بپردازيد و يا اينكه از همكاريهاي آنان چشمپوشي نماييد.
البته بايد دانست كه هميشه يك نماينده پنتاگون به عنوان مشاور نظامي در لوكيشنهاي شما حضور مييابد تا از انطباق فيلم شما با فيلمنامه اطمينان يابد. در صورت عدم رضايت وي، آنها راشهاي فيلم را بازبيني ميكنند و تقاضاي تغيير صحنههاي موردنظر را مينمايند. همچنين شما بدون موافقت آنها قادر به تغيير هيچ يك از بخشهاي فيلمنامه مورد توافق نخواهيد بود. و به خاطر داشته باشيد كه سرهنگ ديويد جورجي كه يكي از اين مشاوران نظامي است، يكبار تهديد نموده بود كه در صورت عدم تأمين رضايتش، نيروهاي نظامي خود را از لوكيشن خارج خواهد كرد. البته پس از آماده شدن فيلم، شما بايد يك نمايش خصوصي را بايد براي مقامات پنتاگون تدارك ببيند. لذا همه مردم ما بايد دريابند كه اين فيلمها از سوي مقامات نظامي بازبيني شده است.
در اين مرحله كه ساخت فيلم به پايان رسيده، ارتش چه كاري ميتواند در صورت مشاهده وجود يك مشكل انجام دهد؟
اين اتفاق در مورد فيلم رشته اندوه اثر كلينت ايستوود روي داد. در فيلمنامه اين فيلم صحنهاي وجود داشت كه يك سرباز آمريكايي به سوي يك سرباز زخمي و بيدفاع كوبايي، آتش ميگشود. مقامات پنتاگون اعلام نمودند كه اين صحنه بايد حذف شود، چون يك جنايت جنگي است. لذا كارگردان مجبور به حذف آن صحنه شد. چرا كه آنان تهديد نموده بودند كه در غير اين صورت، ضمن عدم همكاري، از نمايش فيلم در سينماهاي پايگاههاي نظامي خارج و داخل خاك آمريكا جلوگيري خواهند نمود؛ كاري كه ميتواند به نمايش عمومي يك فيلم سينمايي آسيبهايي جدي وارد كند. البته اين اتفاق در گذشته در مورد چند فيلم روي داده است. به هرحال، استيوود كه در يك طرح خيرخواهانه كمك به فقرا كه با حمايت نيروي دريايي انجام ميگرفت نيز عضويت داشت، با اقدامات تلافيجويانه مقامات پنتاگون روبهرو شد.
براي من اين سؤال مطرح شده كه پنتاگون براي كمك به يك فيلم، چه معيارهايي را مدنظر ميگيرد؟
مهمترين فاكتور، كمك نهايي فيلم به برنامههاي استخدام پرسن