به گزارش پایگاه خبری دفتر تبلیغات اسلامی (
تبلیغ نیوز )، کتاب «داده های تاریخی در فرآیند استنباط های فقهی» اثر محمد کرمانی کجور از سوی دانشگاه باقرالعلوم(ع) تهیه و به همت انتشارات این دانشگاه در 360 صفحه منتشر شد.
ارائه استقرایی و ضابطهمند نقش آفرینی تولیدی دادههای تاریخی در فرایند استنباطهای فقهی به طور ضمنی و در فرایند استنباطهای مکتب معاصر نجف به طور مستقیم، هدفی بوده است که در این نوشتار پی گیری شده است. و یکی از عناصر نقشآفرین در فرایند استنباطهای مکتب معاصر نجف، داده های تاریخی عصر معصومان(ع) است و نقش آفرینی آن در استنباطهای فقهی این مکتب، قابلیت ضابطهمند سازی را داراست. همچنین تلاش در راستای گشودن افقهای نو در تاثیرگذاری دانش تاریخ بر دانشهای حوزهای، نمایاندن گستره کارکرد پرنشاط داده های تاریخی عصر معصومان(ع) در استنباط های فقهی، نمایاندن بهرهمندی مکتب فقهی معاصر نجف از عنصر تاریخ عصر معصومان(ع) در فرایند استنباط و بررسی سهم و نیز گونهها و ضوابط آن و بالاخره کوشش در راستای ارائه الگویی در مسیر توجه بایسته به عنصر تاریخ در فرایند استنباط فقهی را از فایدههای علمی این پژوهش می توان برشمرد.
این اثر با یک مقدمه و در چهار فصل تألیف شده اســت: در مقدمه به مفاهیم و کلیات دادههای تاریخی از جمله تنوع مطالعات درون دانشی، تعامل دانش ها و مطالعات میان رشته ای، تعامل تاریخ و فقه و بازشناسی استنباط های فقهی اشاره گردیده است. در فصل اول؛ نگاه به پروسه نقش آفرینی دادههای تاریخی در استنباطهای فقهی مکتب معاصر پرداخته است و سی مورد ماهیت و جنس دادههای یافت شده در استنباط های مکتب معاصر نجف را در پنج ماهیت ِفردنمایی، نافردنمایی احتمالی، ارتکازنمایی، سیره نمایی، زمان نمایی و سبب نمایی، دسته بندی کرده است. در فصل دوم، موارد سی گانه استقراء شده از مجموع استنباطهای فقهی مکتب معاصر نجف، در دو ساحت موضوع شناسی و حکم شناسی در نسبت به سایر ساحتها، سهم بیشتری از ورود دادههای تاریخی در مکتب معاصر نجف دانسته است.
در فصل سوم به این مطلب اشاره شده است که دادههای تاریخی راه یافته به استنباط فقهی مکتب معاصر نجف در قالبهای متنوع قرینه صارفه و معینه، احدالقراین، محتمل القرینیه و دلیل لبی، نقش آفرین بوده اند به این معنا که در تمامی قالبهای نقش آفرینی میتوان آنها را سراغ گرفت و به نقش آفرینی در قالبی خاصی محدود نمی باشند. در فصل چهارم؛ نمودهای نقشآفرینی متنوعی را می توان برای داده های تاریخی در فرایند استنباط مکتب معاصر نجف سراغ گرفت، چهارده نمود ظهورِیابی واژگانی با دو گونه اطلاق و انصراف، ظهوریابی مجموعی، صغری سازی، تخصیص، تقیید، اجمال، تجمیع عرفی، نفی طرفیت تعارض، توقف، حکم یابی، نفی تشریع، نفی خطاب و نفی کاشفیت، در موارد بررسی شده را اشاره کرده است.