نظریه ولایت فقیه امام(ره) زیرساخت فلسفی و عرفانی دارد

تبليغات

اخبار دفتر تبليغات اسلامي اصفهان

حکمت و حکومت امام خمینی(ره)، حجت الاسلام و المسلمین گرجیان

1401/3/13 جمعه نظریه ولایت فقیه امام(ره) زیرساخت فلسفی و عرفانی دارد استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: امام خمینی(ره) شخصیتی جامع در همه علوم اسلامی بود و تاثیرگذاری ایشان نیز از همین ویژگی سرچشمه می‌گرفت، ولی ما از آثار و آموزه‌های ایشان غفلت کرده و به زیرساخت فلسفی و عرفانی نظریه حکومت و ولایت فقیه توجه نداشته‌ایم.

به گزارش روابط عمومی دفتر تبیغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی گرجیان، استاد تمام گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم(ع) در نشستی با موضوع «حکمت و حکومت امام خمینی(ره)» که امروز، ۱۱ خردادماه در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: امام خمینی(ره) شخصیتی جامع به معنای دقیق کلمه بود و با توجه به اینکه زمانی مسئولیت مؤسسه تنظیم و نشر آثار ایشان در قم را عهده‌دار بودم، می‌توانم بگویم امام(ره) صاحب مکتب در فقه و اصول و یکی از افراد بسیار تأثیرگذار در این دو عرصه بود و همچنان بعد از گذشت سال‌ها، در مقابل تفسیر ایشان که از ادامه آن محروم ماندیم، می‌توان خضوع کرد. امام(ره) استاد مسلم فلسفه بود و در عرصه عرفان، آثاری از خود به یادگار گذاشت که قبل از ۳۰ سالگی، آنها را به رشته تحریر درآورده بود.

وی با بیان اینکه راجع به آثار امام(ره) کار پژوهشی انجام نشده، گفت: حوزه علمیه تاکنون کدام یک از متون درسی خود را از آثار ایشان قرار داده است؟ برای برخی افراد دشوار بود که در مباحث فقهی و درس خارج فقه خود، به مبانی امام(ره) اشاره کنند. طبیعتاً از این نعمت الهی که خدا به ما داده است، سؤال خواهد شد و باید گفت، راجع به امام(ره) کم‌کاری کرده‌ایم.

استاد تمام دانشگاه باقرالعلوم(ع) بیان کرد: امام خمینی(ره) شخصیتی جامع و جدی در عرصه سیاست، اقتصاد، اجتماع و الهیات بود، انسانی که به جز زمان معصوم، نمونه‌اش را در این اواخر کمتر داشته‌ایم. اگر بخواهیم ایشان را در یک جمله خلاصه کنیم، باید از منشور روحانیت نام ببریم که در اواخر عمر خود به جامعه مدرسین ابلاغ کرد. امام(ره) در آموزه‌های حکمی، عرفانی، کلامی و فلسفی، کمتر مورد توجه قرار گرفته و سؤال این است که چرا ما مثل ایشان، جامع فکر نمی‌کنیم؟ اگر شخصیت امام(ره) توانست تأثیرگذار باشد، به‌دلیل جامعیت ایشان بود.

وی ادامه داد: در خصوص آموزه‌های عرفانی، یکی از مواردی که باید به آن توجه شود، بحث حکومت و دولت در نظام عرفانی است. امکان دارد برخی خرده بگیرند که عرفان چه ربطی به این مباحث دارد، ولی باید گفت نظریه ولایت فقیه و حکومت امام(ره) که بیشتر از مصباح الهدایه و نیز کتاب ولایت فقیه برمی‌آید، به شدت از زیرساخت‌های عرفانی بهره گرفته است. اینکه ایشان می‌فرماید: سعه اختیارات ولی فقیه به اندازه انبیاست، اهل فقه پاسخ دهند که در کجای فقه این مطلب آمده و آیا غیر از آموزه‌های عرفانی و فلسفی می‌تواند پاسخگوی این موضوع باشد؟

حجت‌الاسلام و المسلمین گرجیان تأکید کرد: در نظام عرفانی و فلسفی، نگاه هستی‌شناسانه حاکم است و در حکومت و امثال این مباحث، عمدتاً نگاه اعتباری. افراد دور هم جمع شده، مباحث را تقنین می‌کنند و به مدلی از حکومت تن می‌دهند، ولی در نظام عرفانی و فلسفی، ساختار وجودی و هستی‌شناختی حاکم است و گفته می‌شود اسمای الهی با هم تفاضل دارند.

وی ادامه داد: ما معتقدیم نظامی که در عالم از سوی وجود اقدس ربوبی به‌عنوان اعلم موجودات و احکم حاکمین عالم شکل گرفته، براساس نظام اسمائی چینش شده است و به تعبیر عرفا، اسما برای خود دولت دارند. رئیس اسما به یک دیدگاه، چهار تاست، «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ» و یا بنا به آنچه در نظام کلامی مطرح می‌کنند، حیات، علم، اراده، قدرت، سمع، کلام و بصر است که به آن، امهات اسما یا ائمه سبعه گفته می‌شود. این اسما که با هم ازدواج کنند، اسامی بسیار زیادی متولد می‌شوند که رئوس هستند. رئیس کل که همه این اسما در زیر آن قرار دارند، الله است و از تخاصم در ملأ اعلی جلوگیری می‌کند. هر اسمی از اسمای الهی چون از جانب وجود اقدس ربوبی است، ادعای ربوبیت خاصه می‌کند و برای اینکه داستان سلطان و شبان پیش نیاید و آنکه مادون است، بالا نرود، هر اسم در جای خودش نشانده می‌شود.

عضو هیئت مدیره مجمع عالی حکمت اسلامی تصریح کرد: نماد اسم الله بر روی زمین، انسان کامل و امام معصوم است و اگر بر این اساس نگاه کنیم، حدیث «لولا الحجة لساخت الأرض بأهلها» درک می‌شود. این شخصیت، کسی است که باید تعادل اسمائی را در عالم بالا و پایین برقرار کند، همان‌طور که اگر اسم معدل در نظام اسمائی نبود، حتماً اختصام ایجاد می‌شد.

وی اظهار کرد: در نظام بایسته الهی، در رأس همه انبیا، وجود مقدس پیامبر گرامی اسلام، محمد مصطفی(ص) قرار دارد، چون همه اسمای الهی به نحو تعالی در وجود ایشان جمع شده است. بنابراین، باید به آیات الهی و آورنده این آیات معرفت داشته باشیم و قانون و آورنده آن را بشناسیم. دین، قانون و حکومت آمده است تا ساختار نظام اجتماعی اصلاح شود و در واقع، خواستار چنین دینی باید بود. در همه جای دنیا، افکاری که در عرصه سیاست و اجتماع مطرح است، زیرساخت فلسفی دارد و این ما هستیم که از این موضوع غافلیم و از آنچه داریم، استفاده نمی‌کنیم. اصلاح ساختار نظام اجتماعی، اولین کار پیامبر(ص) و قانون او بود. کسی که دنیایش آباد باشد، آخرتش نیز حتماً آباد است، آبادی دنیا به امکانات زندگی نیست. آخوند صدرا معتقد است ما دنیاشناس خوبی نیستیم و در این زمینه، ضعیف عمل کرده‌ایم و چون دنیا را نمی‌شناسیم، از آخرت نیز شناختی نداریم.

حجت‌الاسلام و المسلمین گرجیان با بیان اینکه امام(ره) بر عبارات ملاصدرا بسیار تأکید داشت، گفت: صدرا معتقد بود کسانی که صرفاً به عرصه حس و تجربه اکتفا می‌کنند، درکی از فراخی هستی ندارند و صورت انسان دارند و قلب حیوان. در مرتبه بعد، کسانی قرار می‌گیرند که قوه خیال دارند و از تجارب پیشین استفاده می‌کنند. انسان بودن زمانی است که قوای عقلی کار کند، امور مجرده درک شود و بر پایه آن، عملکرد شکل گیرد. این اولین درجه انسان بودن است و کفایت نمی‌کند، سلوک انسانی از اینجا شروع می‌شود تا به «فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَی» برسد و از ملائکه بالاتر برود. آیا این‌ها حاکمیت نمی‌خواهد و خداوند همه چیز را خلق و به مردم واگذار کرده است؟ این همان حرفی است که در سقیفه گفته شد و در میان اهل دین، کم نیستند کسانی که می‌گویند حاکمیت دینی ضرورتی ندارد.

مشاهده در خبرگزاری ایکنا
مشاهده در خبرگزاری تسنیم
مشاهده در خبرگزاری ایمنا
مشاهده در خبرگزاری حوزه
مشاهده در پایگاه خبری شهید یاران


امتیاز دهی

بيشتر

تعداد بازديد اين صفحه: 718