عنوان كلانپروژه
|
اخلاق زيستي
|
گروه مجري
|
گروه اخلاق
|
مدير كلانپروژه
|
محمدتقي اسلامي
|
|
بسم الله الرحمن الرحيم
اخلاق زيستي
ضرورت و اهداف كلان پروژه:
اخلاق پزشكي) از اخلاق كاربردي شناخته ميشود. مباحث اخلاق زيستي به اصل حيات و ممات آدميان بازگشت دارد.يكي از قديميترين و در عين حال جنجاليترين حوزههاي اخلاق كاربردي، اخلاق زيستي است كه گاهي به عنوان مباحث اخلاق پزشكي به شمار ميآيد و گاهي نيز اخلاق زيست ـ پزشكي تعبير ميشود، اما چندي است با رشد و تنوع حوزهها و مسائل اين حوزه، از اخلاق پزشكي تفكيك شده است و شاخهاي مستقل (هرچند مرتبط به مباحث
مسائل مربوط به مرگ و زندگي در سنجههاي عقل و شرع از اهمّ موضوعات انساني قلمداد ميشود. در شرع مقدس مسئله دماء و حفظ آن و حق حيات آدمي جايگاهي خطير و پراهميت دارد و در فرآوردههاي عقل مشترك بشري همچون حقوق بشر نيز انسان و حيات او در كانون توجهات است و گاه مرتبة آن در هرم اولويتهاي حقوقي ـ اخلاقي فراتر از بسياري از حقوق و شئون ديگر شناخت ميشود. از سوي ديگر اين حوزه شامل بحثهاي كهن و نوين چالشي است، در حالي كه سقط جنين و گونهاي از قتل ترحمي بحثي است با بيشتر از 2000 سال قدمت، بحثهاي ديگري مثل رحم اجارهاي يا شبيهسازي انسان و حيوان يا شاخههاي متعدد زيست فنآوري پزشكي و كشاورزي مباحثي هستند كه با ظهور تكنولوژيهاي پيشرفته و فوق مدرن جديد ظهور كردهاند.
پروژه عظيم ژنوم انساني كه با صرف مبالغ بسيار هنگفت چندي است به اتمام رسيده است از يكسو، و فنآوريهاي زيستي در مهندسي ژنتيك از سوي ديگر عدهاي را بر آن داشته كه قرن بيست و يكم را عصر انقلاب ژنتيك نامگذاري كنند و ادعا اين است كه آثار گستردة توسعه، بهرهبرداري و انبوهسازي اين تكنولوژيها، بر نوع روابط اجتماعي، اشكال حيات و فرصتها و تهديدهاي پردامنهاي را كه در پي ميآورد، بسيار ژرفتر و پيچيدهتر و غير قابل پيشبينيتر از انقلابهاي صنعتي و اطلاعات و ارتباطات خواهد بود.
توفيق اعضاي هيأت علمي گروه اخلاق كاربردي مركز اخلاق و تربيت در شركت در همايش مسائل فقهي و اخلاقي در بيوتكنولوژي ( در سال 1386) و برگزاري سه كارگاه تخصصي اخلاق در همين موضوع در انجمن بيوتكنولوژي ايران در تهران و دانشكده بيوتكنولوژي كشاورزي كرج در همان سال و سال بعد از آن، سبب شد كه اعضاي مذكور آشنايي ملموستري با ابعاد ضرورت و اهميت اين حوزه مطالعاتي براي جامعه جهاني و نيز دلمشغوليهاي بومي كارشناسان ايراني در اين زمينه بيابند.