واعظی
1395/11/3 يكشنبه رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تبیین کرد:  تکفیرگرایی مانع جدی تکوین عقلانیت در جهان اسلامی/ اعتقادات شکل گرفته به دور از عقلانیت، منشأ و ریشه کنش های افراط گرایانه رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت: منزوی کردن جریانات تکفیری، تقویت گفت وگوهای تقریبی و لزوم فرهنگ سازی و گفتمان سازی عمومی و نخبگانی نسبت به آموزه ها و ظرفیت های اسلامی راه هایی است که باید در حوزه فرهنگ اتفاق بیفتد تا به عقلانیت برسیم.
به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی در کنفرانس بین المللی گفتگوهای فرهنگ ایران و جهان عرب در عرصه اعتدال و عقلانیت که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: عقلانیت و اعتدال از واژه هایی است که هم مربوط به حوزه نظر فکر و اعتقاد می شود و هم وصف به حال کنش، رفتار و آنچه که به عمل اجتماعی مربوط به می شود، بر می گیرد و نسبت بین این دو، گرچه اعتقاد و باور و گرایشات فکری مبنا و ریشه هر گونه عمل، کنش افراطی، نامتعادل و غیر عقلانی است. 
وی گفت: وقتی حساسیت ها به سوی مقوله عقلانیت و اعتدال جلب می شود که کنش اجتماعی و رفتارهای نامتعادل، افراطی و به دور از عقلانیت بروز پیدا کند؛ منشأ و ریشه کنش های افراط گرایانه، باورمندی ها، اعتقادها و گرایش های معرفتی است که به دور از عقلانیت شکل می گیرد.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: آنچه که مقوله عقلانیت و اعتدال را با دشواری رو به رو می کند، تمام فاعلان صحنه رفتارها و کنش های نامتعادل در دید خودشان هستند.
وی اظهار داشت: واقعیت این است که با رژیم های عقلانیت و با تکثر عقلانیت مواجهیم، کما این که مقوله اعتدال هم تفسیر بردار کنشگرانی که از منظر دیگران غیر اعتدالی بوده و از نظر خود، عین اعتدال و عقلانیت است و این امر کار را بسیار دشوار می کند. 
وی افزود: در شرایط کنونی در جهان اسلام تابلویی که ترسیم شده و واقعیتی که وجود دارد و دل هر مسلمانی را به درد می آورد، صحنه تلخی است که با تکثّر قلوب، تقابل نفوس و انواع درگیری ها و واگرایی ها و چالش ها در جهان اسلام مواجهیم و خشونت مذهبی بیداد می کند.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر واعظی اظهار داشت: باید دانست که این امر، امر نوپدید و نوظهوری نیست، اگر تاریخ معاصر اروپا را مطالعه کنیم، میبینیم که به مقیاسی بس وسیعتر از آنچه که در جهان اسلام با این امور افراط گرایی و خروج از اعتدال و عقلانیت مواجه بوده ایم، در قرن 16 و 17 اروپا پر از تنازعات و جنگ های مذهبی بین گرایش های مذهبی در اروپا است و هم چنین جنگ های داخلی در برخی از کشورها مثل جنگ های قریب صد ساله بین طرفداران پارلمان و نظام پادشاهی است.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: غرب چگونه توانست بر این وضعیت نامطلوب تا حدی فائق بیاید؛ به نظر می رسد که سه امر اساسی کمک کرد به این که غرب بر این وضعیت نابه سامان خود غلبه کند و یک عقلانیتی را پدید بیاورد و در چهارچوب آن عقلانیت، یک ثبات و وضعیت متعادلی را به وجود آورد که سه ضلع اصلی دارد که اولین آن، به رسمیت شناختن تکثر گرایی معرفتی و نسبی گرایی فرهنگی و تکثرگرایی دینی و معرفتی است.
وی افزود: تلاش های متعدد و متکثری در ابعاد مختلف صورت گرفت که خروجی آن ها این سه ضلع بود و کمک کرد به این که تعصبات می توانست مبنای خشونت گرایی قرار گیرد، جلوگیری شود.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر واعظی اظهار داشت: ترویج سکولالیزم مذهبی و اخلاقی، دومین ضلع بود و تلاش هایی صورت گرفت که دین به عرصه فردیت و حوزه خصوصی برود. 
وی تصریح کرد: کلان اقدام سوم، ایجاد نهادسازی بین المللی است که به ویژه بعد از جنگ حهانی دوم اقدام به نهادسازی های بین المللی کردند که مجال می داد از طریق تعامل و گفتگو این چالش ها را خاتمه دهند.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ابراز داشت: آیا ما می توانیم در جهان اسلام این عقلانیت شکل گرفته در غرب را برای رفع واگرایی های خودمان مبنا قرار دهیم یا این که بیاید نسخه بومی عقلانیت را ایجاد کنیم تا بتواند مشکلات ما را حل کند؟ ما باید به دنبال تأسیس و تکوین عقلانیت اسلامی باشیم؛ عقلانیت نوپدیدی مبتنی بر آموزه های اسلامی که بتواند بر اساس آن عقلانیت بر مشکلات فائق آییم؛ این عقلانیت اضلاع مختلفی دارد که یک ضلع آن به اقدامات دول اسلامی بر می گردد اما ما روی ضلع فرهنگی متمرکز می شویم.
وی افزود: باید چند اقدام رییسی در حوزه فرهنگ اتفاق بیفتد تا به آن عقلانیت برسیم؛ باید هر گونه تفسیر از اسلام که بخواهد ستیزجویانه و انحصار طلبانه خود را حق مطلق بداند و با بقیه به عنوان خروج از اسلام برخورد کند، در جهان اسلام منزوی شوند؛ اگر بتوانیم جریانات تکفیری را به لحاظ فرهنگی و معرفتی به انزوا بکشانیم، امید می رود که بتوانیم گامی به سمت عقلانیت جامعه اسلامی برداریم و گرنه تکفیر گرایی و انحصار طلبانه، مانع جدی تکوین عقلانیت در جهان اسلامی است.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر واعظی اظهار داشت: تقویت گفت وگوهای تقریبی، راه دوم است که جریانات و مذاهب مختلف اسلامی و تفاسیر مختلف از اسلام به گفت گوی تقریبی با هم بنشینند که خروجی آن برجسته کردن وجوه اشتراک و آشنایی عمیق و منصفانه نسبت به یکدیگر است و اگر اینها اتفاق نیفتد، نمی توانیم گام بلندی به سمت تکوین عقلانیت اعتدالی اسلام برداریم. 
وی گفت: گام سوم، لزوم فرهنگ سازی و گفتمان سازی عمومی و نخبگانی نسبت به آموزه ها و ظرفیت های اسلامی است که می تواند عقلانیت، اعتدال و وحدت را در جامعه اسلامی تشدید و تقویت کند. 
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: رنجی که امروز در جهان اسلام می بریم، به خاطر تفاسیر و جریاناتی است که برخی از آموزه ها مثل جهاد را در جهان اسلام برجسته کرده اند و آن را به جای این که جهاد با عدو اسلام قرار دهند، از درون جامعه اسلامی به دنبال مخالف سازی و بسترسازی برای جهاد هستند و در مقابل اگر بخواهیم عقلانیت اعتدالی در جامعه اسلامی اتفاق بیفتد، باید آن دسته از آموزه های اسلامی(از جمله وحدت، احسان، مواسات، علم سازی، تولید علم، رعایت حقوق دیگران، اخلاق اسلامی) را که می تواند مبنای تمدن سازی و ائتلاف قلوب ما قرار گیرد، ترویج کنیم.
وی افزود: قدرت های منطقه ای که در جای جای جهان اسلام هستند، تمایل زیادی به واگرایی دارند و این تمایل باید توسط عناصر ثقافی در جامعه سلامی و ایجاد آگاهی به سمت همگرایی حرکت کنند.
 
امتیاز دهی
 
 

نسخه قابل چاپ
Guest (PortalGuest)

پورتال اطلاع رسانی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
مجری سایت : شرکت سیگما