به گزارش خبرگزاري اهل بيت (ع) ـ ابنا ـ  «حجت الاسلام والمسلمين شيخ عبدالساتر» يكي ديگر از سخنرانان كنگره اخوند خراساني بود كه در سخناني گفت: در عصر وحي و تنزيل هر چيزي كه لازم بود به وسيله سنت و قرآن بيان مي شد.

وي افزود: بعد از انقضاء مدت وحي، صحابه به جمع قرآن و حفظ سنت پرداختند ، در اين زمان از احكام بحث مي شد و در زمان حضرت علي، امام حسن و  امام حسين عليهم السلام كتب فقهي نگاشته شد،تا اينكه علم اصول از امام باقر و امام صادق گرفته شد.

 شيخ عبدالساتر ادامه داد از شاگران امام باقر و امام صادق عليهما السلام "هشام بن حكم" كتاب الفاظ و مباحثش را نوشت و" يونس بن عبدالرحمن" كتاب اختلاف احاديث رانوشت،بعد از اينها "نوبختي" كتاب الخصوص و العموم و ابطال القياس را نوشت.

وي افزود: بعد كسان ديگر مثل ابن جنيد ، نيشابوري ، شيخ مفيد ، سيد مرتضي ، شيخ طوسي علامه حلي و.. كتابها نوشتند و وحيد بهباني بناي جديدي را بنا نهاد.

ميهمان لبناني كنگره خاطر نشان كرد: علم اصول را شيخ اعظم انصاري به بالاترين جايگاه خود  رساند چون فروع بكري را پيدا كرد كه هيچ كس به ذهنش نرسيده بود، يكسري ابداعاتي داشت كه علماي قبل اينها را نداشتند و مسائل فقي زيادي را تبيين كرد.

شيخ عبدالساتر در مورد كفايه الاصول نيز گفت:  در اتقان اين كتاب همين بس كه اين همه آثاري كه در اصول نگاشته شده است و آنها را بيان كردم، هيچ كدامشان الان در حوزه هاي علميه تدريس نمي شود مگر كفايه كه اين نشان از اتقان اين كتاب اصولي ارزشمند دارد .

شيخ عبدالساتر در بخش ديگري از سخنان خود به بعد سياسي شخصيت آخوند اشاره كرد و گفت: مرحوم آخوند خراساني فعاليتهاي سياسي اجتماعي هم داشت و از علماي مؤثر در مشروطه ايران بود، او نامه اي هم به سلطان عبدالحميد، سلطان عثماني نوشت.

وي افزود: آخوند زماني كه مي خواست به ايران بيايد و مسائل ايران را دريابد، از دنيا رفت.

عبدالساتر در پايان سخنراني خود به كتابها و شاگردان آخوند هم اشاره اي كرد.