به گزارش روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی ، در این نشست دکتر محمد باغستانی عضو هیأت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی ابتدا به تشریح وحدت گرایی طبیعی و مطلوب و نامطلوب و تفرقه گرایی مطلوب و نامطلوب پرداخت و گفت: در وحدت گرایی طبیعی و مطلوب جهان و جوامع پر از عناصر وحدت بخش مانند اکسیژن، آسمان و زمین و انسان و نیازهای مشترک انسانی است. کوشش جوامع انسانی برای رسیدن به وحدت با تکیه بر عناصر قومی، منطقه ای و آداب و رسوم مشترک است و فرهنگ مشترک محصول این تکاپوهاست. بنابراین تمایل به وحدت نیاز طبیعی جوامع برای رفع نیازهایی که با کوشش فردی انسان حاصل نمی شود.
استادیار پژوهشکده اسلام تمدنی در ادامه الگوهای تقریب گرایی را تقسیم بندی نمود و گفت: الگوهای تقریب گرایی شامل چند دسته است: الگوی اول الگوی جامع سیاسی است. این نظریه بیداری مسلمانان و دستیابی به وحدت و کسب اقتدار سیاسی را در استبدادزدایی در درون ممالک اسلامی و همگرایی در مسائل سیاسی آنان در تعامل بین المللی می داند. الگوی دوم الگوی احیای اندیشه دینی است که در این الگو از نظر اقبال لاهوری اسلام توانست از قدرت دین در راه رشد نهاد عظیم جامعه استفاده کند. الگوی سوم الگوی فقهی است که در این الگو رویکرد مکتب فقهی آیت الله بروجردی و بعضی دیگر از فقهای اهل سنت مانند شیخ شلتوت، بازگشت به منابع مشترک عامه و خاصه است، راهی که تفاهم و همگرایی زیادی را می تواند در میان مسلمانان به دنبال داشته باشد. الگوی چهارم الگوی تاریخی است که این الگو از نظر میرزا خلیل کمره ای ساختار گرایی تاریخی است که به ساختارهای تاریخی نظام اسلامی دلالت دارد.
الگوی کمره ای در وحدت اسلامی، برگرفته از عناصر وحدت در تفکر اسلامی است، اعم از مباحث توحید و نبوت و معاد و مناسک و شعائری چون حج، قبله و اذان و بازگشت به تاریخ اسلام و احیای شاخصه های وحدت در صدر اسلام و دوره نبوی است.
باغستانی الگوی همگرایی اسلامی کمره ای را تشریح نمود و گفت: کمره ای ضمن تأیید این نکته که وحدت مشهودی در تمدن اسلامی وجود دارد، با تشریح اوضاع سیاسی کشورهای اسلامی روزگار خود، پیشنهاد می کند در چنین شرایط نگران کننده ای تنها محوری که می توامد وحدت را برای مسلمانان امکان پذیر کند، حمایت از دو عامل اصلی وحدت در میان مسلمانان یعنی قرآن و سنت است. و در کنار این دو عامل روی شریعت و مناسک دینی در جهان اسلام بسیار تأکید دارد.