به گزارش پایگاه خبری دفتر تبلیغات اسلامی (
تبلیغ نیوز )، جریان «ابابصیر» در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، حرکتی خودجوش و مردمی بود که با دغدغههای مذهبی و انسانی برای حمایت از نابینایان شکل گرفت و سبب برکات فراوانی برای آینده شد. یکی از این برکات، آشنایی با برخی از چهرههای فرهنگی در دورانی بود که شکلگیری فعالیتهای فرهنگی دشوار مینمود. حجتالاسلام مجتبی کوچکزاده، از شخصیتهایی است که طی فعالیت در این مرکز توانست با چهرههای مختلفی ارتباط برقرار کند. وی سالهاست که مدیریت اجرایی مرکز «رسیدگی به امور مساجد استان اصفهان» را برعهده دارد. بنا به سفارش آیتالله جوادی با او گفتوگو میکنیم.
از سابقۀ آَشنایی خود با آیتالله جوادی برایمان بگویید
سابقۀ آشنایی با آیتالله جوادی به حوالی سالهای 1350 برمیگردد. در آن زمان بنده در سازمان ابابصیر فعالیت میکردم و چند سالی هم ریاست چاپخانۀ این مرکز را برعهده داشتم و برای نابینایان کتاب به خط بریل چاپ میکردیم. آن سالها بنده و آیتالله جوادی در کلاسهای نابینایان تدریس میکردیم و از همانجا با ایشان آشنا شدم. در کلاسهای مرحوم استادپرورش شرکت میکردیم. آیتالله جوادی با استادپرورش نیز الفتی داشتند و در مسجد جامع گورتان، ایشان را برای سخنرانی و دعای کمیل دعوت میکردند. دعای کمیل در آن مسجد قبل از اذان صبح برگزار میشد و ما هم گاهی کمکشان میکردیم. این انس تا زمان انقلاب ادامه پیدا کرد و تا امروز هم برقرار است.
در نگاهی کلی ایشان را چگونه انسانی میبینید؟
مردی سادهزیست، زاهد و قانع. از محضر آیتالله ادیب اجازۀ اجتهاد گرفتند و شاگرد بسیاری از علما بودند و خودشان هم در حوزۀ علمیۀ اصفهان تدریس میکردند. بیش از نیمقرن است که امام جماعت مسجد جامع گورتان هستند و مردم آن منطقه به ایشان ارادت فراوان دارند و در منطقۀ غرب اصفهان نیز از روحانیون شاخص و انقلابی بهشمار میآیند. الحمدلله فرزندان خوب، متدین و انقلابی هم تربیت کردهاند. ایشان هم در بین حوزویان اعتبار دارند و هم در بین مردم، بهخصوص محلۀ گورتان، محبوب هستند.
آیا شما در دروس حوزوی شاگرد ایشان بودهاید؟
دروس حوزوی را در محضرشان نگذراندم؛ ولی زمانی که هر دو در ابابصیر بودیم، سؤالاتم را از ایشان میپرسیدم.
به نظر میرسد ایشان از همۀ کسان دیگر که در ابابصیر رفتوآمد داشتند، سنشان بیشتر بوده است؟
ایشان تقریباً با مرحوم استادمحمد فولادگر همسن بودند؛ البته استاد فولادگر، از امنای ابابصیر و جزو تصمیمگیرندگان بهحساب میآمدند. بنده از وجود استادفولادگر بیشتر استفاده کردم و در دوران قبل از انقلاب، فضای ابابصیر فرصت خیلی خوبی برای بهرهگیری از محضر چنین اساتیدی بود. استادفولادگر، بعدها ایشان را با خودشان به دانشگاه صنعتی اصفهان بردند.
الان خاطرهای از ایشان در ذهن دارید؟
ایشان برای تدریس، بیشتر در مدرسۀ صدربازار بودند و در مدارس دیگر هم تدریس میکردند. نکتۀ جالب آنکه در آن ایام که ایشان وسیلۀ نقلیهای نداشتند، صبحها از منطقۀ خودشان، بهزحمت و با وسایل نقلیۀ عمومی، خود را به مدرسۀ صدر بازار میرساندند که قطعاً این زحمات برای امروز ایشان، سرمایهای معنوی محسوب میشود. در صحبتهایی که با ایشان داشتیم، خاطرات خیلیخوبی از آیتالله احمد جنتی و پدرشان ملاهاشم جنتی تعریف میکنند. با مرحوم شیخمحمود کفعمی انس و الفت بسیاری داشتند.
جایگاه ایشان را در محلۀ خودشان چگونه میبینید؟
مسجد جامع گورتان در زمان ایشان ساختمانی قدیمی داشت که تخریب و تماماً بازسازی شد. ما از قدیم شاهد این موضوع هستیم که مردم به علما و بهخصوص به علمای ربّانی ارادت فراوانی داشتند. عقد را آنها میخواندند، سند را عالم دینی مهر میکرد و... . آقای جوادی، ازجمله علمای اصیل محلۀ خود هستند. فرزندان خوبی هم دارند که منشأ برکات شدند؛ بهخصوص در آموزشوپرورش. علما از قدیم محل رجوع مردم بودند و دستخطشان موردقبول بوده؛ برای مثال دستخط عالم محل در ازدواج و قباله، اعتبار محضری داشته است.
چگونه میشود بیش از پیش از محضر چنین عالمی استفاده کرد؟
همین که در 96سالگی، مردم هنوز از وجودشان فیض میبرند، پشت سرشان نماز میخوانند و طرفمشورت مردم هستند، موضوع کماهمیتی نیست. به تعبیر استادپرورش، برخی مانند چاه عمیق هستند که باید دلو را درون آن انداخت و آب را بیرون کشید و برخی مانند چشمه هستند و خودشان میجوشند. آیتالله جوادی ازجمله آن چاههای عمیق هستند که سالها از محضر علمای بزرگ کسب فیض کردند و حالا کسانی که قدر ایشان را بدانند، خودشان باید بروند و از محضر ایشان بهره گیرند. نفس حضور فیزیکی ایشان نیز ایجاد آسایش و امنیت میکند.
علمایی داریم که بسیار سفر کردهاند؛ ایشان اهل آن سفرها نبودهاند؛ اما واقعاً در برنامهها و اردوهای طلبهای که داشتیم، آقای جوادی در آنها بسیار خوشاخلاق و اهل جوشش بودند. باوجود این سنوسال، طی این سالها در جلساتی شرکت میکنند و اجتماعی هم هستند. به اردوهای بیرون شهر که دعوت میشدند، نمیگفتند که من پیر شدهام و نمیتوانم؛ بلکه اغلب در اینگونه جلسات شرکت میکردند و همچنان شرکت میکنند.
راز این طول عمر استاد چیست؟
علما به مسائل شرعی مقید هستند و معتقدند هرکس دستورات دین را اجرا کند، از سلامتی بهرهمند میشود. بارها شاهد بودم که ایشان به نکات مربوط به سلامتی اهمیت میدهند و به همین دلیل هم طول عمر یافتهاند.
ارزیابی شما از منطقۀ 9 و محلهای که آیتالله جوادی در آن فعال هستند، چیست؟
یک منطقۀ بومی و مذهبی است که علمای زیادی در آن سکونت داشتند. خانوادههای بهشتینژاد، جنتی و کفعمی مربوط به آن منطقه هستند. موقعی که آقای ارباب برای نماز جمعه به آنجا نمیآمدند، حاجآقامصطفی بهشتینژاد نماز را اقامه میکردند. از دلایل مقیدبودن مردم آن منطقه به مذهب، وجود عالمان دین در آنجاست. مردمان خوب و اصیلی دارد که ظواهر شرعی را رعایت میکنند. جایی که مردم به علما دسترسی داشتند، آمار جرم و جنایات از جاهای دیگر کمتر بود که در این رابطه باید از کلانتریهای آن محل سؤال کرد و به مقایسۀ آن با نقاط دیگر پرداخت.
صحبت آخر؟
آشنایی با ایشان را برای خودم سرمایهای معنوی میدانم. ایشان هنوز هم با حضور خود و منبرهایشان، الگوی اخلاقی ما به حساب میآیند. مردم به مسائل اخلاقی بسیار نیاز دارند. سیرۀ علما این بوده که روزهای هفته دو درس میگفتند؛ اما چهارشنبهها به جای یکی از دروس مثلاً اصول، درس اخلاق میگفتند. خود وجود ایشان و حسن خلقشان، یک کلاس درس اخلاق است. خدا به ایشان طول عمر بدهد.